Amnesti: Kako srpska vlada koristi špijunske softvere protiv aktivista i novinara

[milos_rs]

Cellebrite obustavlja saradnju s pojedinim korisnicima u Srbiji nakon otkrića BIRN-a i Amnestija o zloupotrebama

Srpske vlasti su u najmanje četiri slučaja koristile Cellebrite alate za otključavanje i ekstrakciju podataka sa telefona građanskih aktivista, nakon čega su na te uređaje instalirale špijunski softver NoviSpy. Izraelska kompanija je navela da je ozbiljno shvatila optužbe o mogućoj zloupotrebi njene tehnologije.

Nakon razmatranja optužbi iznetih u izveštaju, “Cellebrite je preduzeo precizne korake kako bi istražio svaku tvrdnju u skladu s našim politikama etike i integriteta. Smatrali smo prikladnim da u ovom trenutku obustavimo upotrebu naših proizvoda od strane relevantnih korisnika“, navodi se u saopštenju Cellebrite-a, uz napomenu da redovno procenjuju zemlje s kojima posluju i analiziraju nivo demokratizacije, ljudska prava i vladavinu prava.

Donaka O’Kerol, šef Security Lab-a pri Amnesty International-u, kaža da ova odluka potvđuje nalaze iz decembra koji su pokazali da su srpska policija i obaveštajne službe rutinski zloupotrebljavale digitalnu forenzičku opremu kompanije Cellebrite izvan zakonom propisanih procesa, kako bi ciljale aktiviste civilnog društva i nezavisne novinare kritične prema vlastima.

„Povlačenje licenci od klijenata koji su zloupotrebili opremu iz političkih razloga predstavlja ključni prvi korak. Sada srpske vlasti moraju hitno da sprovedu temeljnu i nepristrasnu istragu, da pozovu odgovorne na odgovornost, da obezbede pravnu zaštitu žrtvama i uspostave odgovarajuće mere zaštite kako bi se sprečile buduće zloupotrebe. Svaka dalja isporuka nadzorne ili digitalne forenzičke tehnologije Srbiji mora biti obustavljena dok vlasti ne uspostave efikasan i nezavisan sistem kontrole i nadzora nad merama koje mogu ugroziti pravo ljudi na privatnost, slobodu izražavanja ili mirno okupljanje“, naveo  je O’Kerol dodajući da ovo značajno otkriće pokazuje da Cellebrite mora da unapredi svoje procedure provere kako bi osigurao da se njegovi proizvodi ne koriste za kršenje ljudskih prava. “Ovo mora biti rešeno pre nego što se suspendovanim klijentima ponovo odobre licence ili se izdaju nove licence bilo kojem klijentu u Srbiji.”

cellebrite saopštenje https://cellebrite.com/en/cellebrite-sta...al-report/

After a review of the allegations brought forth by the December 2024 Amnesty International report, Cellebrite took precise steps to investigate each claim in accordance with our ethics and integrity policies. We found it appropriate to stop the use of our products by the relevant customers at this time.